سناریو و الگوی تدریس
قبل از پرداختن به مقوله های سناریو و الگوی تدریس ، الگوی برتر تدریس و طراحی آموزشی خاطر نشان می کنیم که در اواخر قرن نوزدهم و به ویژه در اوایل قرن بیستم ، به سبب عواملی چون ۱٫ پیشرفت شایان توجه در مباحث روانشناسی و بهره گیری از یافته های آن به منظور درک بهتر از تعلیم و تربیت ، ۲٫ توجه و تلاش روز افزون دست اندرکاران تعلیم و تربیت و ۳٫ علاقمندی اشخاصی با تخصص در سایر رشته ها ، به خصوص علم پزشکی ، به تدریج تغییرات چشمگیر و فراوانی در سناریو و الگوی تدریس ، الگوی برتر تدریس و طراحی آموزشی ایجاد گردید . بررسی دیدگاهها و روشهای ارائه شده توسط صاحبنظران نشان می دهد که آنچه در آن در این روشها مورد تأیید قرار گرفته همانا یادگیری از طریق فعالیت ، کشف و پیگیری خود دانش آموز می باشد . به بیان دیگر ، در سناریو و الگوی تدریس ، الگوی برتر تدریس و طراحی آموزشی ، اعتقاد بر این است که یادگیری هنگامی به صورت صحیح انجام می پذیرد که دانش آموز شخصأ به فعالیت و جستجو و همچنین کشف مجهول و یا راه حل نهایی مسئله یا مشکل اقدام کند.
بهرنگی (۱۳۷۱) به نقل از بروس جویس و همکارانش در کتابی به نام الگوهای تدریس خاطرنشان می سازد که الگوهای تدریس ، به خصوص سناریو و الگوی تدریس ، الگوی برتر تدریس و طراحی آموزشی بر این اساس طرح و ایجاد شده اند که در تدریس از راهبردهایی استفاده شود که دانش آموزان به عنوان یک فرد رشد یابنده ، ظرفیت فکری خود را راستای اندیشیدن صریح و تفکر عاقلانه افزایش دهند . به علاه الگوهای تدریس فردی موجب می شوند که دانش آموز در فعالیتهای آموزشگاهی پیشرفت کرده و رشد اجتماعی خود را تقویت نموده و اعتماد به نفس خویش را افزایش دهد .
سناریو و الگوی تدریس ، الگوی برتر تدریس و طراحی آموزشی در زمره روشهای فعال یادگیری محسوب شده و راه تحول اساسی در کیفیت تعلیم و تربیت متداول و دگرگون ساختن آن از معلم محوری به دانش آموز محوری را هموار کرده و اجتناب از تمرکز بر حفظیات را میسر می سازد .
همچنین سناریو و الگوی تدریس ، الگوی برتر تدریس و طراحی آموزشی با معطوف داشتن توجه دانش آموزان موجب افزایش هر چه بیشتر پیشرفت آنان در امر تحصیل می شوند . این نظر با بررسی های متعددی که روبوک، بوهلر، آسپی انجام داده اند حمایت می گردد . این محققان چنین بیان می کنند که دانش آموزان آن دسته از معلمانی که الوهای فردی را در تدریس به کار می گیرند ، از پیشرفت تحصیلی بیشتری برخوردار می باشند .
معلم فعال در سناریو و الگوی تدریس ، الگوی برتر تدریس و طراحی آموزشی ، دانش آموزان را برای ماده خاصی در کلاس جمع نمی کند ، بلکه آنان را برحسب تواناییهایشان به چند گروه تقسیم کرده و هر گروه را به فعالیت ویژه ای در زمان معینی تشویق می کند . به علاوه ، به آنان فرصت آزادی بحث و تحقیق داده و به مطالعه منابع گوناگون برمی انگیزد و صرفأ دو موارد لازم و ضروری به راهنمایی ایشان می پردازد .منظور چنین فعالیتهایی آن است که دانش آموزان از آغاز تحصیل به تلاشها و کوششهای شخصی روی آوردند تا در آینده افرادی کار آمده شده و میل همکاری میان ایشان تقویت گردد . به علاوه ، از آنجا که هر گروه متناسب با تواناییهای خود فعالیت می کند ، لذا حق کودکان پراستعداد و همچنین دانش آموزان ضعف پایمال نمی گردد.
از جمله اصولی که سناریو و الگوی تدریس ، الگوی برتر تدریس و طراحی آموزشی بر پایه آنها مبتنی است ، می توان به موارد زیر اشاره کرد :
تشریک مساعی دانش آموزان با معلم به منظور ایجاد عادت و تحقیق فردی و شخصی ئ همچنین استقلال در اندیشه ؛
کاهش قابل ذکر استفاده از روشهای تلقینی یا گفتاری ؛
تبدیل کلاس درس به آزمایشگاه به منظور کمک به دانش آموزان که شخصأ به تجزیه و خود آموزی روی آورند ؛
اندیشه درباره حقایق بیش از اندیشه در مورد ظواهر ؛
ایجاد ارتباط و پیوستگی بین افکار و تجارب به منظور سهولت در یادآوری آنها ؛
آزاد گذاشتن دانش آموزان به منظور دستیابی به نتایج مطلوب به صورت فردی و شخصی و عدم دخالت در امور جز به هنگام ضرورت ؛
ایجاد عادت به مطالعه تحلیلی در کودکان ؛
رعایت کامل تفاوت فردی به این منظور که هر دانش آموزمتناسب با میزان سطح علمی و عقلی خود با گروه مناسبی فعالیت و همکاری کند .
در سناریو و الگوی تدریس ، الگوی برتر تدریس و طراحی آموزشی ، دانش آموز شخصأ فعالیت می کند و نیروی عقلی خود را به طور کامل یه کار انداخته و درنتیجه اعتماد به نفس پیدا کرده و قادر می گردد که شخصأ به حل مسائل و مشکلات پرداخته و از آنها نهراسد.
با توجه به آنچه گفتیم معلمان برای انجام سناریو و الگوی تدریس ، الگوی برتر تدریس و طراحی آموزشی احتیاج به منبعی غنی و قابل اعتماد دارند. بانک فایل پژوهشی معلمان این امکان را برای معلمان عزیز میسر ساخته است. معلمان و دانش آموزان عزیز می توانند به سایت بانک فایل پژوهشی معلمان به آدرس https://moallemblog.com مراجعه نموده و از هزاران فایل مفید و ارزشمند که در این پایگاه موجود است استفاده نمایند.
منبع : بانک فایل پژوهشی معلمان